Jak działa zapis windykacyjny na testamencie?

Czym jest zapis windykacyjny w testamencie

Zapis windykacyjny to rodzaj rozrządzenia testamentowego, zgodnie z którym określeni spadkobiercy - zwani w związku z tym zapisobiercami - niezależnie od tego, czy są wyszczególnieni w testamencie, czy wskazani drogą ustawową, nabywają zapisane mu rzeczy w momencie otwarcia spadku. Według prawa polskiego moment ten nadchodzi z chwilą śmierci spadkodawcy. Przepisy regulujące zapis windykacyjny zawarte są w Ustawie z dn. 23 kwietnia 1964 roku, Kodeks cywilny, dział III 5. Zapis windykacyjny.

Zapis windykacyjny może zostać sporządzony wyłącznie w testamencie mającym postać aktu notarialnego. W przypadku więc, gdy spisania testamentu z zapisem windykacyjnym nie dokonał notariusz, a dokument ma zamiast tego np. formę ustną czy holograficzną - należy uważać go za zapis zwykły.

By zapis windykacyjny był prawidłowy, musi zostać sporządzony na rzecz konkretnej osoby, a samo rozrządzenie - mieć jasną i przejrzystą formę. Oznacza to, że powinien on przekazywać wyraźne informacje odnośnie osoby zapisobiercy windykacyjnego oraz faktu nabycia przez nią uwzględnionych w testamencie dóbr w momencie otwarcia spadku.

 

 

Co może, a co nie może być przedmiotem zapisu windykacyjnego

W zapisie windykacyjnym mogą znaleźć się:

• przedsiębiorstwo lub gospodarstwo rolne,
• zbywalne prawo majątkowe (jak np. własność czy wieczyste użytkowanie),
• przedmiot oznaczony co do tożsamości (np. samochód konkretnej marki i o konkretnym numerze rejestracyjnym),
• ustanowienie użytkowania lub służebności na rzecz zapisobiercy. Art. 981-2k.c. określa, że zapis może dotyczyć tylko służebności gruntowej oraz osobistej. Nie można przy tym przenieść tego prawa z testatora na zapisobiercę w zakresie użytkowania, możliwe jest jednak ustanowienie prawa do niego na przedmiocie stanowiącym własność spadkodawcy na rzecz zapisobiercy windykacyjnego.

 

W zapisie windykacyjnym nie można natomiast uwzględnić gotówki. Spadkodawca nie może również umieścić w nim przedmiotów niestanowiących jego własności ani takich, w przypadku których jest zobowiązany do ich zbycia.