Zasada bezstronności i jej znaczenie w pracy notariusza

Notariusz pełni bardzo ważną funkcję. Ze względu na to, że jest osobą zaufania publicznego, która nadaje moc urzędową oświadczeniom swoich klientów, musi w swojej pracy kierować się narzuconymi odgórnie zasadami. Każdy notariusz musi działać zgodnie z przepisami obowiązującego prawa, dbać o to, aby przestrzegać zasady niezależności oraz bezstronności. Wyjaśniamy, czego dotyczy zasada bezstronności i jakie ma znaczenie w przypadku notariusza.

Jakie obowiązki nakłada na notariusza Kodeks Etyki Zawodowej?

Wykonywane przez notariusza czynności notarialne muszą odbywać się z poszanowaniem prawa oraz z uwzględnieniem przepisów obowiązującego Kodeksu Etyki Zawodowej. Określa on szereg obowiązków, które notariusz musi spełnić, aby mógł prawidłowo sprawować swój urząd. Do podstawowych obowiązków notariusza należy m.in.:

• obowiązek zachowania tajemnicy,
• obowiązek działania zgodnie z prawem,
• obowiązek odmowy wykonania czynności w określonych sytuacjach,
• obowiązek osobistego wykonywania czynności notarialnych,
• obowiązek dbania o zachowanie powagi urzędu,
• obowiązek działania jedynie w zakresie obowiązującego prawa,
• obowiązek wykonywania swoich czynności w sposób uczciwy.

Co więcej, każdy notariusz obowiązany jest do przestrzegania zasady bezstronności oraz wielu innych zasad, które pozwalają mu sprawować urząd w sposób należyty.

Co obejmuje bezstronność notariusza?

Zasada bezstronności notariusza bezpośrednio związana jest z artykułem 84. Prawa o notariacie, który uniemożliwia notariuszowi dokonanie czynności notarialnych, jeżeli dotyczą one jego samego lub bliskich mu osób. W związku z powyższym notariusz nie może dokonywać czynności notarialnych, jeżeli stroną lub stronami umowy są:

• jego małżonek,
• dzieci,
• inni krewni lub powinowaci,
• osoby przysposobione lub pozostające w innym, bliskim stosunku z notariuszem.

Zasada bezstronności notariusza dotyczy także jego zastępcy.

Ważne: zasada bezstronności ma także zastosowanie w przypadku zerwania więzi rodzinnej poprzez np. rozwiązanie małżeństwa prawomocnym rozwodem.

Zasada bezstronności nie bez powodu obowiązuje notariusza. Zawód ten wymaga odpowiedniego wykonywania obowiązków, bo czynności notarialne wiążą się z określonym skutkiem prawnym. Brak zasady bezstronności mógłby doprowadzić do nadużyć, które w niekorzystny sposób wpływałyby na renomę wszystkich przedstawicieli tego zawodu.